وقتی خداوند عز وجل می‌فرماید:

﴿ مَا لَكُمْ مِنْ وَلَايَتِهِمْ مِنْ شَيْءٍ حَتَّى يُهَاجِرُوا ﴾

﴿هيچ گونه خويشاوندى [دينى] با شما ندارند مگر آنكه [در راه خدا] هجرت كنند.﴾

گویا خداوند می‌خواسته آنان را با هجرت برانگیزد یا بر آن تشویق نماید. مهاجرت کنید آن چه برای مؤمنان است برای شما نیز هست و آن چه بر آنان است بر شما نیز هست.

هجرت در مفهوم نامحدود و محدود:

یک نکته وجود دارد و آن این که معنای مهاجرت کرد یعنی چه؟ هاجر فعل رباعی است و هجر نیز وجود دارد. شاید معنایش این است که اگر در یک خانه باشید و از آن خوشتان نیاید فقط آن را رها کنید، هجر، اما اگر سختی‌ها و دلتنگی‌هایی تحمل ناپذیر بود نمی‌گوییم: خانه را ترک کردید بلکه از آن خانه رفتید.

هجرت به معنای محدود نقل مکان مسلمانان از مکه به مدینه در گذشته برای حفظ دینشان بوده است.

اصحاب بزرگوار اگر در مکه بودند برایشان میسر بود دینشان را انتشار بدهند و آیین ربانی خود را برپا دارند و دلیلی برای مهاجرت نبود اما دلتنگی‌ها، شکنجه‌ها، آزار و اذیت‌ها و فشارها و محاصره‌ها و گاهی قتل آنان، آنان را مجبور به هجرت کرد. باید میان فعل هجر یعنی یکطرفه رفتن با هاجر تفاوت قائل شویم. در هاجر عمل مشارکت وجود دارد. یک طرف فشار می‌آورد و واکنش شما ترک کردن این مکان است.

بنابراین هجرت به معنای نامحدود و وسیع این است که از سرزمین کفر به سرزمین ایمان منتقل شوید، اگر بخواهیم معنای گسترده‌ترش را شرح دهیم یعنی منتقل شدن از شغلی که موجب نارضایتی خدا و معصیت آشکار است به شغلی که موجب رضایت و خرسندی الله می‌ شود، این که دوستی که خدا را ناخرسند می‌گرداند را رها کرده و به سوی دوستی که رضایت الهی را به ارمغان می‌آورد بروید.