Allah’ın İradesinin Mutlak Hikmet İle İlişkisi

Gerçek şu ki, kişinin dünyada tek bir kaygısı olursa (Allah’a kulluk etmek), Allah da onun diğer tüm endişe ve kaygılarını giderir, Problemlerimizi çözecek çok önemli bir tevhidi cümle vardır: Hz. Âdem’den kıyamete kadar beş kıtada meydana gelen her şey Allah’ın iradesi yani dilemesi ile olur.

Allah’ın onu irade etmesi yani dilemesi, emretmesi, ona razı olması demek değildir, buna izin vermesi, olmasına müsaade etmesidir, bu tamamen evlendikten sonra on yıl çocuğu olmayan doktorun hikâyesi gibidir, bu doktorun on yıl sonra güzeller güzeli bir çocuğu olur, baba olan bu doktor çocuğunun apandis iltihabı hastalığına yakalandığını öğrenir, Anestezi ile oğlunun karnının açılmasına ve apandisinin alınmasına izin verir, Hz. Âdem’den kıyamete kadar beş kıtada meydana gelen her şey Allah’ın iradesi ile olur, aynı şekilde tam tersi de böyledir, Allah’ın dilediği her şey olur, gerçekleşir, Allah’ın iradesi yani dilemesi de mutlak hikmetle ilişkilidir, Gerçekleşmiş olan şeyler Allah’ın iradesi ile olmamış olsaydı, Allah’ın hikmetinde bir eksiklik olurdu.

Mutlak hikmet mutlak hayır ile ilişkilidir, mutlak hayır ise mutlak şerrin varlığını engeller. Evrende mutlak şer yoktur. Çünkü bu, Allah’ın varlığı ile çelişen bir durum olur.